Mevlid Kandili

19 Kasım 2018

Hicri takvimde Rebiülevvel ayının on birinci gününü on ikinci güne bağlayan gece doğum manasına gelen "Mevlid Kandili’’dir. ''Veladet Kandili'' diye de isimlendirilir. Şiiler Rebiülevvel ayının 17. gününü Mevlid günü ve 17'ye dönen geceyi de Mevlid Gecesi olarak adlandırırlar. Bu iki tarih arasındaki haftayı da Vahdet Haftası olarak isimlendirirler. Bu güne Mevlid en-Nebi (Peygamberin doğumu ) ve Mevlid-i Şerif (Mübarek doğuş) ismi de verilir. 

Bu gece peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafa SAV'in dünyaya şereflendirdiği gecedir. 

Araplar, Hazreti Peygamberin ölümünden sonra, doğumunu kutlamak için herhangi bir tören düzenlememişlerdir. Mevlidi günümüzdeki manasıyla bir bayrama dönüştüren ilk hükümdarın Selçuk Atabeklerinden Muzafferüddin Gökböri olduğu bilinmektedir. 

Bu dönemden sonra mevlid bütün İslam âleminde kutlamaların yapıldığı bir tören haline getirilmiştir. Padişahı II. Selim'den itibaren bu kutlama gün ve gecelerinde, minarelerde kandil yakılmasıyla birlikte kandil adını almıştır.

Mevlid Kandili, Osmanlı İmparatorluğu'nda en canlı kutlanan mübarek gecelerden birisiydi. Mevlidin resmi törenle kutlanışı 1910'dan itibaren kanunla kabul edilmiştir. Bu kutlamaların önemli özelliği halkın padişaha maruzatını sunmalarına da vesile olmasıdır. 

Diğer dört mübarek geceden farkı peygamberin vefatından sonra bu gecenin mübarek ilan edilmesidir.

Bu geceyi en iyi anlatan eser Süleyman Çelebi’nin ''Mevlid Mesnevisi''dir. Bu mesnevi Süleyman Çelebi’nin tek eseridir. Bu esere "Vesîletü'n necât" (Kurtuluş Vesîlesi) adı da verilir. Mevlid, ‘’bahir’’ adı verilen bölümlerden oluşur. Çelebi eserini yazarken Âşık Paşa’nın ‘’Garibnâmes’’sini, Erzurumlu Darîr’in “Siyerü’ n- Nebî”'sini, Eb’ul Hasan Bekrî’nin “Siyer”'ini ve Muhiddîn-i Arabî’nin “Füsûs”'unu kaynak olarak kullanır ve eserini 60 yaşında tamamlar. 1422'de vefat eden Süleyman Çelebi'nin mezarı Bursa’da Çekirge yolu üzerindedir. Mezarının bulunduğu yere 1952'de bir türbe yapılmıştır. Süleyman Çelebi’nin ''Mevlid Mesnevisi''nı okuyanlara da ''mevlidhân'' denir.

Bu geceyi anlatan diğer bir eser de büyük İslâm şâiri İmâm-ı Busayrî’nin kaleme aldığı kasidesi ‘’Kasîde-i Bürde’’dir. (Kasîde-i Bürde on kısımdır, sadece Dördüncü Kısım Resûlullah’ın dünyâya teşrifini anlatır.) 

Sadece Mevlid Kandilinde yapılması gereken özel ibadetler yoktur her kandil gecesinde yapılması gereken ibadetler bu gece de yapılır. 

Bu gecede Allah'ın rahmeti, bereketi sizinle olsun, gönül güneşiniz hiç solmasın, yüzünüz aydın olsun, dualarınız kabul olsun.

Kandiliniz kutlu ve hayırlara vesile olsun…

Osman AYDOĞAN