Politika Sanatı

11 Aralık 2019

1896 – 1980 yılları arasında yaşamış bir Fransız sosyolog ve yazar var: Dr. Gaston Bouthoul. Dr. Bouthoul savaş sosyolojisinin öncüsü olarak tanınır. Onun ana ilgi alanı sosyal bir phänomen olarak savaştır. Yazarın İbn-i Haldun üzerine 1930 yılında yazdığı ‘’Ibn Khaldoun, Sa Philosophie sociale’’ (Paris, Paul Geuthner, 1930) adlı bir eseri de vardır.,.

Dr. Gaston Bouthoul’un Türkçe yayınlanmış üç kitabı var: ‘’Politika Sanatı’’, ‘’Sosyoloji Tarihi’’ ve ‘’Siyaset Sosyolojisi’’

’’Politika Sanatı’’ (Cem Yayınevi, 1997) isimli kitap, yazarın Antikçağ’dan başlayıp Ortaçağ’a, oradan da XVI., XVII., XVIII. ve XIX. yüzyıl diye her yüzyıla ayrı bir bölüm açarak XX. yüzyıla kadar, politika ile ilgili eserler veren, siyaset sahnesinde yer alan kralların, hükümdarların, filozofların, sosyal bilimcilerin, dini liderlerin ve askerlerin yönetim sanatı hakkındaki fikirlerinden yaptığı bir derlemedir. Kitabın orijinal adı: ‘’L'art de la Politique’’ dır.

Yayınevi kitabın arka kapağında şunu yazar:  ‘’Amacı Konfüçyüs’ten Lenin'e Platon'dan De Gaulle'a değin politika üstüne eğilmiş 78 ünlü filozof ve devlet adamının gerek değişik, gerek çelişik, gerekse birbirini destekleyen görüşlerini, en belirgin yanlarıyla politikanın yaşamımız üstünde ağır bastığı bugünkü ortamda yurt ve dünya sorunlarına ışık tutar umudu ile bir arada sunuyoruz.’’

Kitabın Antikçağ ile ilgili bölümde ilk antlaşmalar, Çin filozofları Lao Tzu'dan ve Konfüçyus’dan aforizmaları yer alır… Kitabın bu bölümünde Grek kültürüne yer verilir, Atina demokrasisi gibi kavramlar kısa kısa açıklanır, Platon ve yönetim felsefesi, idealar dünyası, yurttaşların görev dağılımı gibi kavramlara atıfta bulunulur… Bu çağdaki düşünürlerden Mensius’a, Thukidides,e, Aristoteles’e ve Cicero’ya yer verilir.

Kitabın bu bölümü günümüze ışık tutması açısından diğer bölümlere göre daha ilginçtir. Kitabın 25. sayfasından itibaren Platon’un politika üzerine görüşlerine yer verilir. Bu sayfalarda verilen Platon’un politika üzerine düşüncelerinin bir kısmı sanki günümüzü anlatır gibidir: 

‘’Yasalar az olmalı. Yasaların çok olduğu yerde halk köledir.’’

‘’İnsan, elini kirletmeden devleti yönetemez.’’

‘’Demokraside yoksulluk bütün kötülüklerin kaynağıdır.’’

“Topluma öyle bir düzen verilmelidir ki onu bir daha düzeltmek mümkün olmasın!”

“Yalnız devlet adamı yalan söyleyebilir. Yalan devletin yararı gereği, düşmanları ya da yurttaşları aldatmak için yalan söylenebilir. Başka hiç kimsenin bu ince işe girmeye hakkı yoktur.”

“Zorba, gözünü dört açıp kimlerde yürek, üstünlük, akıl ve güç olduğunu bir bakışta görmek zorundadır. Devleti bunlardan temizlemeden rahat edemez. Bu temizlik hekimlerin yaptığının tam tersidir. Hekim bedende kötü ne varsa onu atıp iyiyi bırakır. Zorba ise iyileri atıp kötüleri bırakır!”

Bilmem bu sözler sizlere tanıdık geliyor mu?

Yayınevi kitabın arka sayfasında bu eserin yayınlanma amacı için ne demişti: ‘’Politikanın yaşamımız üstünde ağır bastığı bugünkü ortamda yurt ve dünya sorunlarına ışık tutar umudu ile…’’ Ben de öyle diliyorum zaten! Tanık olduğumuz ülkenin geçmiş ve günümüz politik yaşamını daha iyi anlamamız açısından bu kitabın yurt ve dünya sorunlarında bize ışık tutması dileği ile!

Arz ederim...

Osman AYDOĞAN